Başbakanlık Osmanlı Arşivinde Bektaş Efendi Vakfına Ait Vesikalar
Latin Harflerine Aktaran: Müfid Yüksel
BOA
Cevdet Evkaf
19217
1153
Hazîne-i Haremeyn-i Muhteremeyn’e mülhak evkâfdan Galata ve Ebî Eyyub Ensarî’de vâkî imâm-ı sultânî merhûm Bektâş Efendi vakfının yevmî beş akçe ile tevliyeti ve Hasköy’de vâkî yevmî nîm akçe ile merhûm Kiremitçi Ahmed Çelebî vakfı tevliyeti cihetlerine mutasarrıf olan Hatîce Hatun müteveffiye olmağla tevliyyeteyn-i mezkureteyn mahlûl olduğu beyânıyle mahlûlünden ber muceb-i şart-ı vâkıf ve amel-i kadîm ekber ve erşed ve eslah-ı evlâd-ı vâkıfdan Nefîse Hatun câriyeleri kenduye tevcîhini bâ arzıhâl istirhâm eder. Kuyûda lede’l-müracaâ tevliyyeteyn-i mezkureteyn elyevm müteveffiyenin uhdesinde olduğu kaleminden mahrec derkenârdan ve sâhibe-i arzıhâl mumaileyha ekber ve eslah-ı erşed-i evlâd-ı vâkıfdan olub nevbet-i tasarruf dahi kendüsinin idüğü Haremeyn müfettişi Ahmed Efendi dâîlerinin i’lâmı meâlinden nümayân olmağla bu sûretde ber muceb-i i’lâm zikrolunan tevliyetler müteveffiye-i mumaileyhanın mahlûlünden beher sene muhâsebelerini bi’r-Ru’ye câib-i nezâret-i Haremeynden yedine sûretr-i muhâsebesin almak ve umûr ve husûsâtını mihver-i lâyıkında idâre ve ru’yet eylemek ve bir gûna rahâveti vukûa gelür ise ref’inden âher evlâd-ı vâkıfa tevcîh olunmak şartıyla mumaileyha Nefîse Hatun’a bâ ruûs-i hümâyun tevcîh ve yedine berât-ı âlî ve hazîne-i mezkure zimmeti defterlerine ilmuhaberi i’tâsı bâbında emr u fermân hazret-i men lehu’l-Emrindir. (Mühür)
Cevdet Evkaf
7290
17/Ca/1168
Mucebince Tevcîh Olunmak Buyurulmuşdur. 18 Ca. Sene 168
Der-i devlet-i mekîne arz-ı dâî-yi kemîne oldur ki, Medîne-i Ebi Eyyub-i Ensarî’de merhûm Bektâş Efendi vakfından almak üzere yevmî bir akçe vazîfe ile duâ-gûy olan Osman Halîfe fevt olub cihet-i mezkuresi mahlûl olmağla işbu bâis-i arz-ı ubûdiyet sulbi kızı Nefîse Hatun’a vazîfe-i mersûmesiyle tevcîhine ve yedine berât-ı şerîf-i âlîşân sadaka ve ihsân buyurulmak ricâsıyle pâye-i serîr-i a’laya arz u i’lâm olundı. Bâkî emr u fermân hazret-i men lehu emrindir.
Fi’l-Yevmi’s-Sâbi’ ‘Aşer Fi Şehri Cumaziye’l-Evvel Seneti Semân Ve Sittîn Ve Mieti Ve Elf
El-‘Abdu’d-Dâî Li’d-Devleti’l-Aliyye
Feyzullah Nâfiz El-Kâdî Bi Kostantiniyye
Cevdet Evkaf
13945
3/N/1171
İ’LAM
Mucebince Tevcîh Olunmak Buyurulmuşdur. 10 N. Sene 1171
Der-i devlet-i mekîne ma’rûz-ı dâî-yi kemîne oldur ki, İstanbul’da Ayvansaray’da Bektâş Efendi vakfından yevmî iki akçe vazîfe ile ferrâş-ı türbe ve yevmî iki akçe ile cüz’hân olan Mehmed Efendi fevt olmağla ciheteyn-i mahlûleteyn sulbî oğlu Bektâş’a ba’de’l-İntikâl ve kable’t-Tevcîh merkûm Bektâş Efendi ciheteyn-i mezkureteyni hüsn-i rızâsıyle bâis-i arz-ı ubûdiyet ve müstehakk-ı inâyet Ebubekir bin Mustafa’ya ferâğ ve kasr-ı yed eylemeğin ciheteyn-i mezbureteyn merkûma tevcîh ve berât-ı âlîşân ihsân buyurulmak ricâsı pâye-i serîr-i a’laya ‘arz olundı. El-Emru Li Veliyy’l-Emri.
Fi Yevmi’s-Sâlis Min Ramazani’l-Mubârek Seneti İhda Ve Sab’în Ve Mieti Ve Elf.
El-Abdu’d-Dâî Li’d-Devleti’l-Aliyye
Es-Seyyişd Abdullah El-kâdî Medîneti Kostantiniyye
Cevdet Evkaf
31078
13/Za./1191
Ciheteyn-i Mezbûreteyn Vech-i Meşrûh Üzere Defterde Mestur Ve İşâret-i Aliyyeleriyle Tevcîh Olunagelmişdir. Fi 12 Za. Sene 1191
İşâretleri Mucebince Tevcîh Olunmak Deyu Buyurulmuşdur. Fi 13 Za. Sene 191
Mucebince Tevcîh Buyurulmak Mercûdur.
Ed-Dâ’î Mehmed Es’ad Ufiye Anhu
Der-i Devlet-i Mekîne Arz-ı Bende-i Kemîne Budur ki,
Ebî Eyyub’da Vâkî imâm-ı sultânî Bektâş Efendi türbe-i şerîfi vakfından almak üzere Galata’da Karaköy Kapısı nezdinde mescid-i şerîfde vakt-i zuhr ve asrda yevmî dört akçe vazîfe ile imâm ve yevmî iki akçe vazîfe ile müezzin olan Ahmed Halîfe ibn mehmed ciheteyn-i merkûmeteyn hüsn-i rızâ ve tayb-i ihtiyâriyle erbâb-ı ist,hkakdan işbu bâis-i ‘arz-ı ubûdiyyet Seyyid Hâcı Velî ibn Hasan’a ferâgat ve kasrı yed etmekle tevcîh ve yedine berât-ı şerîf-i âlîşân inâyet ve ihsân buyurulmak bâbında pâye-i serîr-i a’laya ‘arz olundı. Bâkî edmr u fermân devletlu inâyetlu sultânım hazretlerinindir.
Bende
Fâtima Ber Vech-i
Meşrûta El-Mütevelliye
Be Vakf-ı Mezkur Hâlen
Mührü Mutâbıkdır. Fermân Saâdetlu Sultânım Hazretlerinindir.
Cevdet Evkaf
4649
18/N/1205
Tevcîh Kaydı Derkenâr
Evlâd-ı vâkıfdan Fâtima Hatun ‘arzıhâl sunub Ebî Eyyub-i Ensârî Raziyallahu Anhu’l-Bârî’de vâkî merhûm imâm-ı sultânî Bektâş Efendi türbe-i şerîfi vakfından olmak üzere yevmî on akçe vazîfe ile ber vech-i meşrûta mütevellisi olan evlâd-ı vâkıfdan karındaşı Bektâş Efendi ibn Mehmed fevt olub tevliyet-i merkûme mahlûle olmağla ekber ve eslah-ı evlâd-ı vâkıfdan ve her vechile mahal ve müstehakk olmağın tevcîh-i mezkurun karındaşı müteveffa-yı mezburdan mahlûlünden şart-ı vâkıf üzere kendüye tevcîh ve yedine berât-ı şerîf-i âlîşân ihsân buyurulmak bâbında istid’ası inâyet etmeğin mucebince tevcîh buyurulmak üzere bu nâzır-ı vakf….semahatlu Şeyhülislâm Mevlâna Mehmed Emîn Efendi Hazretleri müşarunileyhleri işâretleri mucebince tevcîh olunmak buyuruluyor. Doksan senesi muharreminin yirmiyedinci günü (27 M uharrem 1190) tarihiyle müerreh sâdır olan ruûs-i hümâyun ile tevliyet-i mezkûre ekber ve eslah evlâd-ı vâkıfdan ….Fâtima Hatun’a tevcîh ve hâlen üzerinde olduğu defterde masturdur. Ve nâzır-ı vakf … semahatlu Şeyhülislâm Sellemehu’s-SelâEfendi Hazretlerinin işâret-i aliyyelerine muhtâcdır. Emr u fermân devletlu inâyetlu sultân ım hazretlerinindir.
Fi 12 N. Sene 1205
Ma’rûz-ı Dâ’î-yi Devlet-i Aliyyeleridir Ki,
Nezâret-i Hazret-i Şeyhülislâm Sellemehu’s-Selâmlara âsûde imâm-ı sultânî merhûm Bektâş Efendi vakfının yevmî on akçe vazîfe ile evlâdiyyet ve meşrûtiyet üzere ber mantûk-ı derkenâr bâ berât-ı âlîşân mütevelliyesi olan Fâtima bint Mehmed fevt olub tevliyet-i mezkure mahlûle ve nevbet-i tasarruf ekber ve eslah-ı evlâd-ı vâkıfdan işbu hâzıretu bi’l-Meclis sâhibe-i ‘arzıhâl Nâile bint Bektâş Efendi’ye intikâl eylediğini sikâtdan Halîl Ağa bin Mehmed Abdî Beşe bin Mahmud evlâd-ı vâkıfdan Kâtib-i vakf Lütfullah Efendi ibn Mehmed nâm kimesneler teftîş mahkemesinde her biri ‘ala tarîki’ş-Şehâde haber vermeleriyle tevliyet-i mezkure müteveffat-ı mezbure Fâtima mahlûlünden vazîfe-i mersûmesiyle ber muceb-i şart-ı vâkıf meşrûtun leha olan mezbure Nâile Hatun’a tevcîh ve yedine berât-ı âlîşân inâyet ve ihsân buyurulmak bâbında istid’a-yı inâyet ve istirhâm eyledikleri huzûr-ı âlîerine i’lâm olundı. Bâkî emr u fermân veliyyu’l-Emrindir.
Hurrire Fi’l-Yevmi’s-Sânî ‘Aşer Min Şehri Ramazani’l-Mubârek Seneti Hamse Ve Mieteyn Ve Elf (12 Ramazan 1205) (Mühür)
İşâretleri Mucebince Tevcîh Olunmak Deyu Buyurulmuşdur. Fi Sene 205
Mucebince Tevcîh Buyurulmak Mercûdur.
Ed-Dâ’î Mehmed Mekkî Ufiye ‘Anhu
Fazîletli İnâyetli Kerâmetli Kesîru’l-Merhameti Ve’l-kerem Dâme Mâ Dâme’l-Alem Hazretlerinin Zât-ı Bîmisâlerini Hazret-i Feyyâz-ı Kâdir-i Mutlak Aminen Sadr-ı Mu’allâlarında Dâim Mekîn Eylemek Da’avâtı Zeylinde Gubâr-ı Asitân-ı İnâyet-Nişânlarıyla Ubûdiyetim İktihâle Olunub ‘Arzıhâle Mübâderet Kılınır Ki,
Eba Eyyub-i Ensârî’de vâkî merhûm imâm-ı Sultân Bektâş Efendi türbe-i şerîfi vakfından olmak üzere yevmî on akçe vazîfe ile ber vech-i meşrûte mütevelliyesi evlâd-ı vâkıfdan bâ berât-ı şerîfe-i âlîşân mutasarrıfe olan Fâtima Hatun merhûme olub tevliyet-i mezbûre mahlûl olmağın ekber-i eslah-ı evlâd-ı vâkıfdan bu câriyelerine intikâl etmekle halam müteveffa-yı mezbûrenin mahlûlünden tevliyet-i merkûmeyi bu câriyeleri üzerine tevcîh ve yedime berât-ı şerîf-i âlîşân ihsân buyurulmak üzere işâret-i aliye buyurulmaları bâbında ‘arzıhâle ictisâr kılındı. Bâkî lutf u ihsân Fazîletli İnâyetli Kerâmetli Kesîru’l-Lutfi Ve’l-İhsân Dâme Mâ Dâme’l-Alem Hazretlerinindir.
Bende
Evlâd-ı Ekber-i Eslah
Nâile
Cevdet Evkaf
19527
19/Ş/1208
Takrîr
Vech-i Meşrûh Üzere Defterde Mastûr Ve Nâzır-ı Vakf Kazayetlu Semahatlu Şeyhülislâm Sellemehu’s-Selâm Efendi Hazretlerinin İşâret-i Aliyyelerine Muhtâcdır.
Emr u Fermân Devletlu İnâyetlu Sultânım Hazretlerinindir. Fi 19 Ş. Sene 1208
İşâretleri Mucebince Tevcîh Olunmak Deyu Buyurulmuşdur. 19 Ş. Sene 1208
Mucebince Tevcîh Buyurulmak Mercûdur.
Ed-Dâ’î Es-Seyyid Durrîzâde Mehmed Arif Ufiye ‘Anhu
‘Arz-ı Dâ’î-yi Kemîne Oldur Ki,
Nezâret-i Hazret-i Şeyhülislâmîde âsûde olan evkafdan Medîne-i Hazret-i Ebî Eyyub-i Ensârî İla Rahmeti Rabbihi’l-Bârî’de vâkî merhûm ve mağfûr imâm-ı sultânî Bektâş Efendi vakfından olmak üzere yevmî iki akçe cüz’hânlık vazîfesine mutasarrıf olan Hoca Abdülkâdir bin İbrâhîm fevt olub cihet-i mezkur mahlûl olmağla işbu bâis-i ‘arz-ı ubûdiyyet Hüseyin bin Mehmed’e müteveffa-yı mezburun mahlûlünden vazîfe-i mersûmesiyle merkûm dâ’îleri üzerine tevcîh ve yedine berât-ı şerîf-i âlîşân sadaka ve ihsân buyurulmak bâbında işâret-i hazret-i veliyu’n-Ni’me ricâsıyle pâye-i serîr-i a’laya ‘arz olundı. Bâkî fermân men lehu’l-Emr hazretlerinindir.
Fi 15 Ş. Sene 1208
Bende
Nâile El-Mütevelliye
‘An Evlâd-ı Vâkıf
Hâlen
Mührü Mutâbıkdır. Ferman Sultânım Hazretlerinindir.